Skip to main content
search
All Posts By

Μαρία Βιτσάκη

Ενημέρωση

Συλλυπητήρια Ανακοίνωση

Η διοίκηση και οι εργαζόμενοι του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης του Πανεπιστημίου Κρήτης (ΜΦΙΚ-ΠΚ), με θλίψη αποχαιρετούμε τον Μιχάλη Δαμανάκη. Ο Μιχάλης Δαμανάκης, Καθηγητής στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης υπήρξε ένας από τους πρώτους διευθυντές του ΜΦΙΚ και βασικό στέλεχος και στήριγμα στα πρώτα βήματά του ως ερευνητικός φορέας. Βαθύτατος γνώστης και πρωτοπόρος στην έρευνα της χλωρίδας της Κρήτης, δημιούργησε τις υποδομές του τμήματος βοτανικής του Μουσείου. Ειδικεύτηκε από νωρίς στα αγρωστώδη, καθιστώντας τον, τον κορυφαίο επιστήμονα για την ομάδα αυτή των φυτών στην Ελλάδα. Πέρα από την επιστημονική γνώση του, θα μας λείψει η απέραντη δοτικότητά του. Ακόμα και μετά την συνταξιοδότησή του, πάντα σεμνός και προσηνής, δε σταμάτησε να επισκέπτεται τα εργαστήρια του μουσείου προσφέροντας με όποιο τρόπο μπορούσε τις γνώσεις και την εμπειρία του στους νέους ερευνητές. «Πού μπορώ να βοηθήσω;» ήταν η χαρακτηριστική ερώτηση που απεύθυνε. «Η γνώση πρέπει να μεταδίδεται» μας έλεγε συχνά. Ως ερευνητές, υποσχόμαστε να αξιοποιήσουμε τις γνώσεις και τις υποδομές που μας κληροδότησε και να τις μεταδώσουμε κι εμείς με κάθε τρόπο, μια και αυτό ήταν η σημαντικότερη επιθυμία του. Αυτόν θεωρούμε ως τον ουσιαστικότερο τρόπο για να τιμήσουμε τη μνήμη του. Εκφράζουμε τα βαθιά μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του.   Καλό σου ταξίδι Μιχάλη
Ενημέρωση

Συνάντηση για μέλλον της περίθαλψης άγριων ζώων

Την Τετάρτη 30 Οκτωβρίου με πρωτοβουλία του Συλλόγου Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ και του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις του ΜΦΙΚ-ΠΚ συνάντηση με θέμα την περίθαλψη άγριων  ζώων στην Κρήτη. Στη συνάντηση συμμετείχαν στελέχη από τις Διευθύνσεις Δασών Ηρακλείου και Χανίων, κτηνίατροι και εθελοντές από Σητεία, Ιεράπετρα, Άγιο Νικόλαο, Ρέθυμνο, Χανιά.

Η συζήτηση επικεντρώθηκε στη λειτουργία των Κέντρων Περίθαλψης και των Σταθμών Πρώτων Βοηθειών Ειδών της Άγριας Πανίδας όπως αυτή προβλέπεται πλέον από την ΚΥΑ  ΥΠΕΝ/ΔΔΔ/88658/2929/02.09.2022 «Περί Κριτηρίων  και  διαδικασίας αναγνώρισης και εποπτείας Κέντρων Περίθαλψης (ΚΕ.Π.Ε.Α.Π.) και Σταθμών Πρώτων Βοηθειών Ειδών της Άγριας Πανίδας (Σ.Π.Β.Ε.Α.Π)».

Επιπλέον συζητήθηκαν θέματα σχετικά με την ανάγκη βελτίωσης/τροποποίησης συγκεκριμένων άρθρων της προαναφερόμενης Υπουργικής απόφασης και στην ανάγκη δημιουργίας μιας ενιαίας βάσης δεδομένων για τα ζώα  που βρίσκονται τραυματισμένα και ανήμπορα στην Κρήτη. Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην αξία των πληροφοριών που λαμβάνονται από τα περιστατικά αυτά και την αξιοποίησή τους για την πρόληψη κινδύνων που αντιμετωπίζει η άγρια ζωή, καθώς και για  την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των ασθενειών και άλλων προβλημάτων.

Το ΜΦΙΚ-ΠΚ θέλει να ευχαριστήσει τους συμμετέχοντες που ήρθαν από όλη την Κρήτη και συνέβαλαν στην επιτυχία της συνάντησης και ευελπιστεί στη συνέχεια της πολύ καλής συνεργασίας που έχει αναπτυχθεί για την αντιμετώπιση των παραπάνω ζητημάτων.

           
Ενημέρωση

Το ΜΦΙΚ συμμετέχει στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Biosiversity Genomics Europe.

To Biosiversity Genomics Europe ( BGE) είναι ένα πρόγραμμα που έχει σαν στόχο να
δημιουργήσει ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο παραγωγής γενωμικών δεδομένων βιοποικιλότητας,
χτίζοντας τα θεμέλια για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της συνεχιζόμενης μείωσης
της βιοποικιλότητας.
Συνδυάζοντας δύο διαφορετικούς κλάδους της επιστήμης γενωμικών δεδομένων, αυτής του
DNA barcoding και της κατασκευής γονιδιωμάτων αναφοράς και χρησιμοποιώντας τα
δεδομένα από οργανισμούς χερσαίων, θαλάσσιων και οικοσυστημάτων γλυκών υδάτων, θα
αυξηθεί σημαντικά η ικανότητά μας στην αναγνώριση και ταυτοποίηση ειδών, στη μελέτη των
σχέσεων μεταξύ τους και στην παρακολούθηση των αλλαγών της βιοποικιλότητας. Η
αυξανόμενη αυτή γνώση, θα βοηθήσει στην ενημέρωση και την ανάληψη δράσης για τη
διατήρηση, την ενίσχυση και την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας.

Δείτε εδώ την αφίσα.

Ενημέρωση

10ο Συνέδριο των Ευρωπαϊκών Μαλακολογικών Εταιριών

Το 10ο Συνέδριο των Ευρωπαϊκών Μαλακολογικών Εταιριών (EUROMAL 2024) είναι εδώ! Το EUROMAL 2024 θα διεξαχθεί στο Ηράκλειο Κρήτης κατά το διάστημα 16-20 Σεπτεμβρίου 2024 στον χώρο του Πολιτιστικού Συνεδριακού Κέντρου Ηρακλείου. Το συνέδριο συνδιοργανώνεται από το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας-Πανεπιστήμιο Κρήτης και την Ελληνική Μαλακολογική Εταιρία. Στο συνέδριο θα συμμετέχουν επιστήμονες από ελληνικά και ξένα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα από όλο τον κόσμο. Σκοπός του συνεδρίου, μεταξύ άλλων, είναι η ανάδειξη των μαλακίων ως ερευνητικό αντικείμενο στην προσπάθειά μας να κατανοήσουμε και να αντιμετωπίσουμε τις αλλαγές που προκαλεί ο άνθρωπός στο περιβάλλον. Κατά τη διάρκεια του συνεδρίου θα παρουσιαστούν ομιλίες και αναρτημένες ανακοινώσεις σχετικές με την ποικιλότητα, την οικολογία, την εξέλιξη, τη συμπεριφορά, τη λειτουργικότητα, τη χρήση και τη διατήρηση αρτίγονων και απολιθωμένων μαλακίων! Οι προσκεκλημένοι ομιλητές του EUROMAL 2024:
  • Robert A.D. Cameron (The Natural History Museum of London, UK) - Why are there so many kinds of snail?
  • Diana Delicado (Department of Animal Ecology & Systematics, Justus Liebig University, Germany) - Using integrative phylogenetic approaches for inferring species richness, macroevolution and extinction risk in continental aquatic gastropods
  • Edmund Gittenberger (Naturalis Biodiversity Center, The Netherlands) - Malacological data from the past, some leftovers for Greece
  • Mathias Harzhauser (Natural History Museum Vienna, Austria) - The Miocene roots of the Circum-Mediterranean gastropod diversity – the combined terrestrial and marine record
  • Joris Koene (Amsterdam Institute for Life and Environment, Vrije Universiteit Amsterdam, The Netherlands) - Socially transferred materials in molluscs
  • Mary Seddon (IUCN SSC Mollusc Specialist Group, Red List Authority Coordinator) - Mainstreaming Mollusc Conservation into Biodiversity Planning
  • Julia Sigwart (Senckenberg Research Institute and Natural History Museum, Germany) - What do whole genomes tell us about molluscan evolution?
  Οι θεματικές ενότητες του EUROMAL 2024:
  • Phylogenetics of molluscs: from morphology to the molecular era
  • <...
Ενημέρωση

Ερευνητική αποστολή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης στο Όρος Λάκμος/Βερλίγκα

Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος πραγματοποιήθηκε επιτυχώς η ερευνητική αποστολή του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης-Παν/μιο Κρήτης (ΜΦΙΚ-ΠΚ) σε ορεινούς όγκους της χώρας. Η περιοχή ενδιαφέροντος αυτή τη χρονιά περιλάμβανε το όρος Λάκμος στην ευρύτερη περιοχή των Τζουμέρκων της βόρειας Πίνδου, αλλά και την περιοχή γύρω από τη Βωβούσα, στα όρια των νομών Γρεβενών και Ιωαννίνων. Η αποστολή περιλάμβανε προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές του Πανεπιστημίου Κρήτης καθώς και επιστήμονες του ΜΦΙΚ-ΠΚ. Η πολύχρονη ευγενική χορηγία της ΑΝΕΚ, με δωρεάν εισιτήρια για ανθρώπους αλλά και οχήματα, έχει βοηθήσει σε εξαιρετικό βαθμό την εξερεύνηση άγνωστων περιοχών, βοηθώντας τους επιστήμονες να μελετήσουν τον πλούτο της βιοποικιλότητας που φιλοξενεί η Ελλάδα. Η αποστολή θα ήταν σχεδόν αδύνατη χωρίς αυτή τη χορηγία. Εικόνα 1: Άποψη της αλπικής εποχιακής λίμνης Βερλίγκας του Όρους Λάκμου. Κατά την επίσκεψή μας, λόγω της μικρής φετινής χιονόπτωσης, η λίμνη είχε συρρικνωθεί σε ελάχιστες νερολακκούβες που διατηρούσε η ροή μικρής πηγής.     Εικόνα 2: Συλλογή φυλοστρωμνής (litter) για την εύρεση και παρατήρηση μικρών ασπόνδυλων οργανισμών που ζουν εκεί.   Εικόνα 3: Καταγραφή Αμφιβίων σε ορεινό λιμνίο (1600m) κοντά στο χωριό Χαλίκι.   Εικόνα 4: Η κοινή σαλαμάνδρα (Salamandra salamandra).   Εικόνα 5: Προετοιμασία φυτικών δειγμάτων για αποξήρανση.   Εικόνα 6: Δειγματοληψίες σε αλπικά λιβάδια στο Όρος Λάκμος.   Εικόνα 7: Δειγματοληψίες σαλιγκαριών, σκορπιών και αραχνών γύρω από τη Βωβούσα.   Εικόνα 8: Η κατασκήνωση της ομάδας ερευνητών του ΜΦΙΚ-ΠΚ λίγο έξω από το χωριό Χαλίκι.  
Ενημέρωση

Εαρινή δακτυλίωση πουλιών στη Γαύδο

Ολοκληρώθηκε με σημαντικά ευρήματα η εαρινή δακτυλίωση πουλιών στη Γαύδο από το εργαστήριο μελέτης μετανάστευσης του ΜΦΙΚ-ΠΚ. Είναι η τέταρτη συνεχής χρονιά λειτουργίας του ερευνητικού σταθμού Καλυψώ στο νησί ενώ είχαν προηγηθεί τρία ακόμη έτη καταγραφών την περίοδο 2002-2005. Ακολουθεί το σχετικό Δελτίο Τύπου που εξέδωσε ο ΟΦΥΠΕΚΑ ο οποίος και χρηματοδότησε την έρευνα. Εμείς επιπλέον θέλουμε να απευθύνουμε ένα θερμό ευχαριστώ στο Δήμο Γαύδου και τη Δήμαρχο κα Λ. Στεφανάκη για τη σημαντική βοήθεια που προσέφεραν καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών πεδίου εκεί. Μεγάλο ευχαριστώ οφείλουμε και στους κατοίκους του νησιού που αγκάλιασαν την προσπάθεια και συνέδραμαν, συχνά αποφασιστικά, στην επιτυχία της προσπάθειας. Δελτίο Τύπου Δακτυλιώσεις στη Γαύδο  
Εφορία ΑρθροπόδωνΕνημέρωση

Δωρεά συλλογής σκορπιών από Victor Fet

Με μεγάλη χαρά και ευγνωμοσύνη το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης του Πανεπιστημίου Κρήτης παρέλαβε μια πολύ σημαντική δωρεά σκορπιών τον Απρίλιο 2023 από τον Victor Fet, Καθηγητή στο τμήμα Βιολογίας του Πανεπιστημίου Marshall (Huntington, West Virginia, ΗΠΑ). Η δωρεά αφορά σε περισσότερα από 50 δείγματα σκορπιών, που προέρχονται κυρίως από την Ελλάδα αλλά και από άλλες χώρες. Η δωρεά εντάχθηκε άμεσα στη συλλογή των Αρθροπόδων του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης, όπου συντηρήθηκε και καταλογογραφήθηκε. Τόσο τα δείγματα αυτά όσο και όλα τα υπόλοιπα των συλλογών του Μουσείου, είναι διαθέσιμα στο σύνολο της επιστημονικής κοινότητας για έρευνα και μελέτη. Ευχαριστούμε τον κ. Victor Fet για την πολύτιμη δωρεά που μας έκανε, η οποία εμπλουτίζει τις συλλογές του Μουσείου μας με δείγματα σπάνια και μοναδικά από πολλές περιοχές του κόσμου. Ελπίζουμε η πράξη του να βρει και άλλους μιμητές, καθώς τα δείγματα που φιλοξενούνται στα Μουσεία τυγχάνουν της καλύτερης συντήρησης και ανάδειξης και είναι ανοικτά και προσβάσιμα από όλη την επιστημονική και λοιπή κοινότητα. Ο καθ. Victor Fet σπούδασε στο πανεπιστήμιο του Novosibirsk (Ρωσία) και πήρε το διδακτορικό του από το Ζωολογικό Ινστιτούτο της Ακαδημίας Επιστημών της Αγίας Πετρούπολης (Ρωσία). Από το 1988 ζει και εργάζεται στις ΗΠΑ. Μελετά τη γενετική, τη βιογεωγραφία, τη συστηματική, εξέλιξη και τη φυλογένεση των σκορπιών. Τα τελευταία 20 χρόνια συνεργάζεται στενά με Έλληνες επιστήμονες (Ιάσμη Στάθη/ΜΦΙΚ-ΠΚ, Αριστείδης Παρμακέλης/ΕΚΠΑ, Δημήτρης Καλτσάς/Βιολόγος, κ.ά.) σε έρευνες σχετικές με τους σκορπιούς της Ελλάδας και γενικότερα της Ανατολικής Μεσογείου. Περισσότερα για τον ίδιο μπορείτε να .δείτε εδώ: http://www.science.marshall.edu/fet/euscorpius/fet.htm Η δωρεά του αποτελεί για το Μουσείο μας τιμή και σημαντική παρακαταθήκη και τον ευχαριστούμε για την εμπιστοσύνη και την ανιδιοτελή προσφορά του. Ο Έφορος του εργαστηρίου Αρθροπόδων, Απόστολος Τριχάς Η Τεχνικός του εργαστηρίου, Λιούμπιτσα- Αγγελική Καρδάκη
Εφορία ΣπονδυλωτώνΕνημέρωση

Δακτυλίωση πουλιών στη Γαύδο – Άνοιξη 2024

Το ΜΦΙΚ θα πραγματοποιήσει δακτυλιώσεις πουλιών στη Γαύδο από 1/3/24-31/5/24.

Έπειτα από αρκετά χρόνια πιλοτικής λειτουργίας, με μεγάλη μας χαρά ανακοινώνουμε την ίδρυση του εργαστηρίου μετανάστευσης πτηνών του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης. Το εργαστήριο θα λειτουργεί έναν επί τόπου σταθμό στη Γαύδο, στο νοτιότερο νησί της Ευρώπης, ξεκινώντας από την άνοιξη του 2024. Ο σταθμός "Καλυψώ-Παρατηρητήριο μετανάστευσης πουλιών στη Γαύδο" βρίσκεται σε έναν από τους πιο αποκλειστικούς χώρους μελέτης όλων των φαινομένων που σχετίζονται με τη μετανάστευση των πτηνών στην Ευρώπη. Η Γαύδος αποτελεί την πρώτη στάση ενός μεγάλου αριθμού πουλιών μετά από διάσχιση ανοιχτής θάλασσας και τα διοχετεύει από τεράστιες περιοχές αναπαραγωγής και διαχείμασης στην Ευρώπη και την Αφρική.

Την άνοιξη του 2024, από 15 Μαρτίου έως 25 Μαΐου, σας προσκαλούμε όλους στη Γαύδο για μια μοναδική ευκαιρία να συμμετέχετε σε δακτυλιώσεις πουλιών. Θα πραγματοποιηθούν μαθήματα πάνω σε όλα τα βήματα της διαδικασίας - τεχνικές χειρισμού, αφαίρεση πουλιών από δίχτυα, προσδιορισμός είδους, ηλικίας και φύλου, λήψη σωματικών μετρήσεων, κ.ά. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης θα δίνεται επίσης η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να τοποθετούν οι ίδιοι δαχτυλίδια υπό την επίβλεψη των ειδικών. Θα έχουμε 600-750 μέτρα δίχτυα σε 4 διαφορετικές περιοχές, οπότε θα υπάρχουν αμέτρητα πουλιά για εξάσκηση!

Θα παρέχεται σε όλους τους συμμετέχοντες δωρεάν διαμονή και διατροφή. Παρόλο που δεν υπάρχει χρονικό όριο στη συμμετοχή, στους εθελοντές που θα παραμείνουν για διάστημα τουλάχιστον 2 εβδομάδων θα καλυφθούν και τα ακτοπλοϊκά έξοδα από και προς Γαύδο-Κρήτη. Για όσους διαθέτουν ήδη άδεια δακτυλίωσης, θα καλυφθούν τα έξοδα μετακίνησης στο σύνολό τους. Όλοι οι συμμετέχοντες θα βοηθούν καθημερινά στις δράσεις της δακτυλίωσης (άνοιγμα/κλείσιμο διχτυών, αφαίρεση πουλιών από δίχτυα, πέρασμα δεδομένων) όπως και στη διατήρηση της καθαριότητας των εγκαταστάσεων. Τα δίχτυα θα παραμένουν ανοιχτά από την ανατολή μέχρι και τη δύση του ηλίου εφόσον το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες.  Σκοπός μας είναι να δημιουργήσουμε μια νέα γενιά δακτυλιωτών στην Ελλάδα. Η εμπειρία στο αντικείμενο δεν αποτελεί προϋπόθεση. Αναζητούμε κεφάτους ανθρώπους με αγάπη για τα πουλιά, όρεξη για μάθηση και φυσικά δραστήριους!

Για να δηλώσετε ενδιαφέρον συμμετοχής, επικοινωνήστε μαζί μας στέλνοντας email στο gavdos.ringing@nhmc.uoc.gr, αναφέροντας ηλικία, επίπεδο σπουδών, γνώσεις πάνω στην αναγνώριση και φυσιολογία πουλιών, εμπειρία με δακτυλιώσεις (αν υπάρχει), το χρονικό διάστημα παραμονής σας όπως και το λόγο που επιθυμείτε να συμμετέχετε. Θα δώσουμε προτεραιότητα στους νέους της χώρας που ενδιαφέρονται σοβαρά να γίνουν δακτυλιωτές, αλλά φυσικά όλοι είστε ευπρόσδεκτοι.

Φτερωτοί χαιρετισμοί από όλη την ομάδα: Milica Ivovic - Υπεύθυνη δακτυλιώτρια, Βάλια Παύλου, Μαριετίνα Λυκογεώργου, Marko Rakovic, Nikola Stanojevic, Facundo Nunez. Σας περιμένουμε!

Ενημέρωση

Τελικό Συνέδριο έργου NewLIFE4Drylands στη Ρώμη

Με βασικό θέμα τις εξελίξεις -επιστημονικές, πολιτικές αλλά και τεχνολογικές- στη μελέτη και παρακολούθηση της ερημοποίησης και της υποβάθμισης του εδάφους στην Ευρώπη, θα πραγματοποιηθεί από τις 14 έως τις 16 Μαΐου 2024 το τελικό συνέδριο ολοκλήρωσης του έργου NewLIFE4Drylands. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στον Βοτανικό Κήπο της Ρώμης στις 14 και 15/5 ενώ την τελευταία μέρα θα πραγματοποιηθεί εκδρομή στο Palo Laziale, πιλοτική περιοχή στην οποία εργάστηκε το έργο. Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης συμμετέχει στο πρόγραμμα ως εταίρος με πιλοτική περιοχή τα Αστερούσια. Το πρόγραμμα θα διεξαχθεί στα Αγγλικά και τα Ιταλικά και θα περιλαμβάνει τις ακόλουθες ομιλίες: 14 May 2024 9.00-9.30 Registration Morning 9.30-13.30 Language English (Italian translation available) Introduction Newlife4drylands approach and challenge: P. Mazzetti (CNR) Land Degradation and Desertification, the International framework: V. Castillo (CEBAS - CSIC and former Lead Scientis UNCCD); F. Benedetti (FAO GSP); GEO LDN Flagship* Relevant experiences and new initiatives: S. Castaldi (Life Desert-Adapt), G. Vieira (Life Nieblas), Uniss (SalamMed), M. Tefera (EWABELT), G. Seddaiu (MONALISA), V. Cambria (LIFE PRIMED), M.Fantappie (EJP SOIL), D. Alexakis (TOPIO), I. Iocola (Progetto ISPRA-NRD), F. Gonzalez (Canary Island) 13.30-15.00 Lunch in the park Afternoon 15.00-17.30 Language English (Italian translation available) The soil monitoring and resilience Directive and Synergies between regulations update from EC -DG Env: M. Barbero Agriculture of data partnership: N. Pirrone The LIFE program efforts on land degradation and sustainable land management - LIFE NCP Team of MASE: M. R. Rinaldi The european research perspectives for Land degradation and restoration: P. Panagos, L. Montanarella, P. Roggero, F. Petracchini Q&A Wrap up 15 May 2024 8.30-9.30 Yoga in the garden <...